Ο Μυλωνάς μας ! Ορεινή Ηλεία περασμένων δεκαετιών !

Ο αείμνηστος Μυλωνάς μας

ΝΙΚΟΛΑΟΣ    ΙΩΑΝΝΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
(1906-1987)
Ο ΜΥΛΩΝΑΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟ 1937 ΕΩΣ ΤΟ 1971

Ο Νίκος Ι. Γιαννόπουλος γνωστός ως ο …Νικολάκης ο μυλωνάς, ήρθε στο νερόμυλο του Κακοταρίου το έτος 1937 από το μύλο του «Χρυσικού» του γειτονικού χωριού Καρπέτα, μαζί με τα τέσσερα παιδιά του, το Γιάννη , το Γιώργο, τη Διαμάντω και το Βασίλη. Είχε χάσει πρόσφατα τη γυναίκα του Κυριακούλα μετά από σοβαρή ασθένεια.
Από το 1937 μέχρι το 1971 ήταν ο μυλωνάς του χωριού μας, στο μύλο ιδιοκτησίας του Διβριώτη Κωστάκη «Τρίγκα».

Ο νερόμυλος αποτελείτο απο: 

 1ον / Το βαγένι 5-6 μέτρων για τη συγκέντρωση του νερού του ποταμιού από το ειδικό αυλάκι φυσικής ροής που ξεκινούσε από τη «δέση» στη θέση κεφαλόβρυσο.
2ον / Το στενό σιφόνι στο κάτω μέρος του βαγενιού για να εξέρχεται το νερό με πίεση.
3ον/ Τη φτερωτή που έπαιρνε κίνηση από το υπό πίεση νερό του βαγενιού.
4ον/ Τα δυο στρογγυλά λιθάρια, το κάτω σταθερό και το επάνω περιστρεφόμενο με κίνηση από τη φτερωτή.
5ον/ Το «βαρδάρη» για να πληροφορεί τον μυλωνά αναφορικά με τη σωστή λειτουργία του μύλου.
6ον/ Το σκαφίδι αποθήκευσης των αλεσμάτων, το οποίο είχε στο κατώτερο άκρο του ειδικό ρυθμιστή, προκειμένου σταθερή ποσότητα σταριού ή άλλων προϊόντων να διοχετεύονται συνεχώς στην ειδική οπή των λιθαριών για άλεση.
7ον/ Ο μύλος διέθετε συμπληρωματικά το βίντσι (τροχαλία) για τη συντήρησή του, καθώς και καντάρι ή στατέρι - σε οκάδες-  για το ζύγισμα των φορτίων.
Ο μύλος στα χρόνια της ακμής του, μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970 και πριν τη μετανάστευση του πληθυσμού της περιοχής μας στο εξωτερικό και τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας μας, αποτελούσε σύγχρονη επιχείρηση μαζί με τη νεροτριβή που διέθετε για πλύσιμο και καθαρισμό των κλινοσκεπασμάτων της εποχής, όπως μαντανίες, σαϊσματα, βελέτζες, απλάδια  κλπ. 

  

Το ομορφο χωριό Κακοτάρι

 Ο μύλος του Κακοταρίου κάλυπτε τις ανάγκες κυρίως των χωριών Κακοτάρι, Ντινέϊκα, Πανόπουλο, Ανδρώνι, Βερβινής, Τσιπιάνων , Σινούζι, Μποκοβίνας, Βουλιαγμένης κλπ., αλέθοντας κατά βάση στάρι για παρασκευή ψωμιού με τον παραδοσιακό τρόπο και δευτερευόντως καλαμπόκι και κριθάρι για κτηνοτροφική χρήση. Η αμοιβή του μυλωνά ήταν μια μικρή ποσότητα από το κάθε φορτίο-άλεσμα, το λεγόμενο «αξάγι» ή αλεστικό .

 Μέχρι το έτος 1970 ο μύλος λειτουργούσε σχεδόν χωρίς διακοπή όλο το εικοσιτετράωρο καθημερινά και αποτελούσε σημείο αναφοράς της ευρύτερης περιοχής της ορεινής Ηλείας. Ήταν τόπος συγκέντρωσης για συζήτηση, ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων για τα γεγονότα της εποχής, κάτω από την τεράστια καρυδιά στο προαύλιο, η οποία δυστυχώς σήμερα δεν υπάρχει. 
Στη κορυφή του απέναντι ακριβώς βράχου-λόφου από το κτήριο του μύλου είναι το ερημοκκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Ο Άγιος κατά την παράδοση και λόγω της εγγύτητας του μύλου με το ποτάμι, προστάτευε τους μυλωνάδες διαχρονικά από τις κατεβασιές του ποταμού. 

 

Το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου προστάτη του Μύλου

 Ο μυλωνάς ο …Νικολάκης ασχολείτο και με άλλες δραστηριότητες (αφιλοκερδώς) για την κάλυψη των αναγκών των πελατών του, όπως: 
Το πετάλωμα των ζώων (άλογα και γαϊδούρια)  

Έφτιαχνε γάστρες 

Επισκεύαζε παπούτσια  και ομπρέλλες
Εκανε τον ..πρακτικό γιατρό , θεράπευε τη χρυσή ( ικτερο ), έβγαζε δόντια κλπ.
Ο Νικολάκης ο μυλωνάς πέθανε στις 6 Σεπτεμβρίου του έτους 1987 σε ηλικία 82 ετών. 
Σήμερα ο μύλος είναι ερειπωμένος, σχεδόν κατεστραμμένος από την εγκατάλειψη. 

  

Ο Μύλος Κακοταρίου σε πλήρη εγκατάληψη

Πάντα όμως υπάρχει χρόνος για την αξιοποίησή του από τις αρχές ως τουριστικό αξιοθέατο, αλλά και ως χαρακτηριστικό γνώρισμα συγκεκριμένης εποχής για την περιοχή μας. 

Ο ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ 
Νίκος Γεωργίου Γιαννόπουλος 

Φωτογραφίες:

Η πρώτη απο το αρχείο του Νίκου του Γιαννόπουλου και οι αλλες απο το Γιάννη τον Ντινόπουλο !

Σημείωση δική μου:

...Τον θυμάμαι με το μπλέ κουστούμι στην εκκλησία του χωριού μας και με τα αλευρομένα ρούχα στο Μύλο..Τον θυμάμαι να επιδιορθώνει ομπρέλλες, νά φτιάχνει γάστρες (σε αυτό το θέμα θα επανέλθω) και να καλιγώνει (πεταλώνει) αλογα ! Πάντα, μα πάντα , με το χαμόγελο και το γλυκό λόγο στο στόμα ! 

Πολλες φορές τα "Ντινόπλα" περνούσαμε απο το Μύλο στη διαδρομή μας για το σχολείο στο Κακοτάρι ..και συνεχίζαμε το υπόλοιπο της διαδρομής μαζί με εσάς τα παιδιά απο το Μύλο: Το Νίκο (εσένα), τον Ηλία και την Κούλα !  Με Δασκάλους μας -τότε- την αείμνηστη κα Ελένη και τον κύριο Πεντέα ! Τι ομορφα χρόνια αλήθεια;

Φίλε Νίκο σε ευχαριστώ πολύ και για τη βιογραφία του Μυλωνά μας , του παππού σου ( του παππού μας ), που μου εστειλες και για τα καλά σου λόγια ! Με συγκίνησες !

Με πολλή εκτίμηση και απο μένα

Ιωάννης Ντινόπουλος

http://ligakaikala.blogspot.com